رأي هيأت عمومي
الفـ مفاد نامه شماره 27541/ف/280 مورخ 1379/2/2 در خصوص مورد انشاء شده و متضمن وضع قاعده آمره عام و كلي نيست و در نتيجه از مصاديق مقررات و نظامات دولتي موضوع ماده 25 قانون ديوان عدالت اداري محسوب نميشود و نسبت به اعتراض به بخشنامه شماره 29090/5013 مورخ 1378/8/5 هم قبلاً رسيدگي به عمل آمده به شرح دادنامه شماره 336 الي 344 مورخ 1380/10/23 هيأت عمومي ديوان به لحاض احراز مغايرت با قانون و خارج بودن آن از حدود اختيارات قانوني سازمان تأمين اجتماعي در وضع مقررات الزامآور ابطال شده است و اعتراض شاكي در اين زمينه مشمول مدلول دادنامه فوقالذكر است. بنابراين موردي براي رسيدگي و امعان نظر نسبت به دو بخشنامه فوقالذكر در هيأت عمومي وجود ندارد. ب ـ نظر به مسئوليت سازمان تأمين اجتماعي در باب اجرا و تعميم و گسترش انواع بيمههاي اجتماعي و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامههاي تأمين اجتماعي موضوع ماده يك قانون تأمين اجتماعي مصوب 1354 و تعاريف مندرج در ماده 2 قانون مذكور به ويژه درباره شخص بيمه شده و مشمول اين قانون در مورد افراد كه به هر عنوان در مقابل دريافت مزد يا حقوق كار ميكنند به شرح ماده 4 قانون و اينكه مجرد ادعاي كارگر شاغل در كارگاه مشمول قانون در خصوص عدم دريافت مزد يا حقوق فينفسه و فارغ از احراز انجام كار رايگان در تمام مدت اشتغال به كار مفيد عدم شمول قانون و زوال و انتفاء مسئوليت سازمان تأمين اجتماعي در انجام وظايف و ارائه خدمات مربوطه نيست، بنابراين بند يك بخشنامه 18432/1/52 مورخ 1376/6/29 خلاف قانون و خارج از حدود اختيارات آن سازمان در وضع مقررات تشخيص داده ميشود و به استناد قسمت دوم ماده 25 قانون ديوان عدالت اداري ابطال ميشود.
رئيس هيأت عمومي ديوان عدالت اداري ـ قربانعلي درينجفآبادي