3 ـ بازرگاني و روابط اقتصاد بين‌المللي
مقدمه
تجديد نظر در هدفها، سياستها و طرحهاي اجرايي برنامه پنجم در شرايطي انجام مي‌گيرد كه ايران پس از گذشت ساليان دراز، سهم عادلانه خود را از‌صادرات نفت به دست مي‌آورد. در اين زمان افزايش درآمد حاصل از صادرات نفت، افقهاي تازه‌اي را در اقتصاد و اجتماع ايران گشوده است. از جمله‌اين امكانات مي‌توان افزايش قدرت نسبي ايران در صحنه بين‌المللي، استفاده بيشتر از منابع توليدي و فني خارجي در جهت سازندگي بنيانهاي اقتصادي‌آينده، رفع تنگناهاي موجود و ايجاد مزيت نسبي در جهت توسعه صادرات كشور را نام برد. ضمناً اين تحول عظيم مسئوليتها و در نتيجه جهت‌گيريهاي‌جديدي از جمله ضرورت كمك به ثبات اقتصادي جهان، سرمايه‌گذاري قسمتي از درآمد ارزي كه قابل جذب در اقتصاد داخلي نباشد و ضرورت اعطاي‌كمكهاي اقتصادي به كشورهاي در حال توسعه جهان را براي ايران در صحنه بين‌المللي به وجود آورده است.
اين افقهاي تازه در زماني به روي ايران گشوده مي‌شود كه اقتصاد جهان با مسائلي چون ادامه رشد نامتوازن در كشورهاي توسعه يافته، افزايش فاصله‌بين اين كشورها و كشورهاي در حال توسعه، تورم شديد و كم سابقه در اغلب كشورهاي جهان اغتشاش در نظام پولي بين‌المللي مواجه مي‌باشد.
تحولات مذكور ضمن آنكه كشور ما را از مزاياي به سابقه‌اي كه شايد يك بار در تاريخ هر ملتي اتفاق افتد برخوردار مي‌كند، اقتصاد و اجتماع ايران را به‌ميزاني بيش از پيش در جريان تحولات اقتصادي بين‌المللي كه در مواردي احتمالاً اثرات نامناسب از خود به جاي مي‌گذارد، قرار مي‌دهد.
لذا هدف اصلي اقتصاد خارجي ايران طي برنامه پنجم اتخاذ سياستهايي است كه ضمن آنكه ايران را از امكانات مناسب فعاليت در يك بازار گسترده‌بين‌المللي منتفع مي‌سازد، كشور ما را از مسايل ناشي از چنين وابستگي، تا حد امكان به دور نگه دارد.
در جهت دست يافتن به اين هدف اصلي، هدفهاي مشخص برنامه پنجم به شرح زير است:
الف ـ رفع كمبودهاي داخلي و كاهش فشارهاي تورمي، با تأكيد بيشتر بر واردات كالاهاي مصرفي، سرمايه‌اي و واسطه‌اي با دريافت حداكثر شرايط‌مطلوب.
ب ـ ايجاد مزيت نسبي جديد در توليد و صادرات محصولات صنعتي از جمله محصولات پتروشيمي‌و محصولات صنايع سنگين.
پ ـ ايجاد ثروت ملي و كسب درآمد بيشتر از خارج.
ت ـ استفاده از مناسبترين تكنولوژي و نيروي انساني ماهر موجود در خارج از كشور در جهت توسعه اقتصاد داخلي.
ث ـ كمك به ثبات اقتصاد بين‌المللي.
ج ـ اعطاي كمكهاي بلاعوض به كشورهاي در حال توسعه به منظور توسعه روابط اقتصادي و سياسي و تحكيم روابط دوستانه.
