نظريه اداره حقوقي

1- اگر مجنون مرتکب ايراد ضرب و جرح نسبت به غير شود، جرم وي خطئي خواهد بود نه عمدي و قصاص نخواهد شد و پرداخت ديه متعلقه نيز بعهده عاقله خواهد بود و لذا دادسرا پس از صدور قرار موقوفي تعقيب کيفري (مجنون) درصورت تقاضاي مضرب يا مجروح پرونده براي رسيدگي و اصدار حکم به پرداخت ديه توسط عاقله، به دادگاه کيفري ارسال خواهد شد.
2- مسووليت عاقله مطابق قانون و امري تکليفي است يعني موکول به شکايت از عاقله نيست. مسووليت موصوف جنبه جزائي ندارد و چون عاقله را نمي توان متهم تلقي کرد، موجبي براي تفهيم اتهام به عاقله يا اخذ تامين و صدور کيفرخواست عليه عاقله وجود ندارد معذلک همانطور که در ماده 314 قانون مجازات اسلامي آمده استماع اظهارات و مدافعات عاقله در دادگاه ضروري است اما عدم دسترسي به عاقله نيز موجب توقف رسيدگي دادگاه نخواهد بود.