فصل اول ـ هدف، دامنه شمول و تعاريف
الف ـ هدف
هدف از تدوين اين آييننامه پيشگيري از حوادث منجر به صدمات و خسارات جاني و مالي در عمليات ساختماني و تأمين ايمني و حفاظت نيروي انساني شاغل در کارگاههاي ساختماني است.
ب ـ دامنه شمول
مقررات اين آيين نامه باستناد ماده 85 قانون کار جمهوري اسلامي ايران تدوين و در مورد کليه کارگاههاي ساختماني لازمالاجرا است.
ج ـ تعريف صاحب کار در کارگاه ساختماني
صاحب کار شخصي است حقيقي يا حقوقي که مالک يا قائممقام قانوني مالک کارگاه ساختماني بوده و انجام يک يا چند نوع از عمليات ساختماني را به يک يا چند پيمانکار محول مىنمايد و يا خود رأساً يک يا تعدادي کارگر را در کارگاه ساختماني متعلق به خود بر طبق مقررات قانونکار به کار مىگمارد که در حالت دوم کارفرما محسوب مىگردد.
د ـ تعريف کارفرما در کارگاه ساختماني
کارفرما در کارگاه ساختماني شخصي است حقيقي يا حقوقي که يک يا تعدادي کارگر را در کارگاه ساختماني بر طبق مقررات قانون کار و به حساب خود به کار مىگمارد اعم از اينکه پيمانکار اصلي، پيمانکار جزء و يا صاحب کار باشد.
هـ ـ تعريف مهندس ناظر
مهندس ناظر شخصي است حقيقي يا حقوقي که بر طبق قانون مهندسي و کنترل ساختمان داراي پروانه اشتغال به کار مهندسي از وزارت مسکن و شهرسازي است و در حدود صلاحيت خود، مسئوليت نظارت بر تمام يا قسمتي از عمليات ساختماني را بر عهده مىگيرد.
و ـ تعريف حادثه ناشي از کار
حادثه ناشي از کار باستناد ماده 60 قانون تأمين اجتماعي حادثهاي است که در حين انجام وظيفه و به سبب آن براي کارگر اتفاق مىافتد و مجب صدماتي بر جسم و روان وي مىگردد. حوادثي که براي کارگر در حين اقدام به منظور نجات ساير افراد حادثهديده در کارگاه و مساعدت به آنان روي مىدهد نيز حادثه ناشي از کار محسوب مىگردد.
ز ـ تعريف شخص ذيصلاح
شخص ذيصلاح از لحاظ اين آيين نامه شخصي است که داراي پروانه اشتغال به کار مهندسي يا کارداني از وزارت مسکن و شهرسازي و يا پروانه مهارت فني از سازمان آموزش فني و حرفهاي وزارت کار و امور اجتماعي در رشته مربوطه باشد.