مدعي ميتواند از مدعي عليه بخواهد كه سوگند ياد كند و مادام كه سوگند نخورده قاضي نميتواند از مدعي تقاضاي قسم بكند مگر قرار اتيان سوگند صادر كند

نظريه شماره7/2542 مورخ1387/4/31

سؤال: در مواردي كه مدعي دلايل كافي ندارد آيا ميتواند از مدعي عليه تقاضاي اتيان سوگند بنمايد و اگر سوگند نخورد تكليف چيست؟
 
نظريه اداره كل حقوقي قوه قضائيه : برابر نصوص شرعي وفتوي موضوع مسأله13 از كتاب القضاء، احكام حلف، كتاب تحريرالوسيله كه تصريح دارد: تثبت اليمين في الدعاوي الماليه و غيرها كالنكاح والطلاق و القتل و لا تثبت في الحدود دعوي در امورمالي و مانند آن، مثل نكاح وطلاق و (ديه) قتل با سوگند ثابت ميشود و نيز با توجه به موا270د 271و 272و قانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب در امور مدني كه قسم را حق مدعي دانسته، از ادله اثبات دعوي است مواد مذكور چنين تجويز كرده اند.كه مدعي ميتواند از مدعي عليه بخواهد سوگند ياد كند ومادامي كه استحلاف نكرده، قاضي حق ندارد رأساً مدعي را قسم بدهد مگر آن كه قاضي مقتضي بداند با اختيارات حاصله از ماده199 قانون آيين دادرسي مدني براي كشف و احراز حقيقت قرار اتيان سوگند صادر كند و خوانده را قسم بدهد. هرگاه قسم متوجه خوانده باشد با وي طبق ماده286 قانون آيين دادرسي در امور مدني بارعايت ماده274 همان قانون رفتار ميشود. واگر خوانده از اداي سوگند و رد آن به خواهان نكول كند، دادگاه سه بار جهت اتيان سوگند يا رد آن به خواهان، به خوانده اخطار ميكند و اگر با سه بار ابلاغ شود و خوانده براي اداي قسم حاضر شود، نكول محقق خواهد شد مادتين280 281و وارد بر مواد ذكر شده است و در خصوص امور مدني كاربرد دارد.