وزارت كشور ـ وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح
وزارت آموزش و پرورش ـ وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
وزارت دادگستري ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
هيأت وزيران در جلسه 27/11/1395 به پيشنهاد سازمان وظيفه عمومي نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران با همكاري وزارتخانههاي كشور و دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و تأييد ستاد كل نيروهاي مسلح و به استناد ماده (58) مكرر قانون خدمت وظيفه عمومي ـ مصوب1390ـ آييننامه اجرايي ماده يادشده را به شرح زير تصويب كرد:
ماده1ـ
در اين آييننامه اصطلاحات زير در معاني مشروح مربوط به کار ميروند:
الف ـ قانون: قانون خدمت وظيفه عمومي ـ مصوب 1363ـ و اصلاحات بعدي آن
ب ـ ستاد کل: ستاد کل نيروهاي مسلح
پ ـ نيروي انتظامي: نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران
ت ـ نيروهاي مسلح: ارتش جمهوري اسلامي ايران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي،
نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران و سازمانهاي وابسته و وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و سازمانهاي تابعه
ث ـ سازمان: سازمان وظيفه عمومي نيروي انتظامي جمهوي اسلامي ايران
ج ـ مشمول وظيفه: هر فرد ذکور ايراني که بين (18) سالگي تمام تا (50) سالگي
(در مواقع ضرورت و بسيج همگاني (60) سال تمام) قرار دارد.
چ ـ دستگاههاي مشمول: دستگاههاي اجرايي مشمول ماده (5) قانون مديريت خدمات کشوري و شرکتهاي دولتي و موسسات غيردولتي و خصوصي و بانکها و نيروهاي مسلح
ماده2ـ
مشمولين وظيفه که در موعد يا مهلتهاي تعيين شده براي رسيدگي و يا اعزام جهت طي دوره ضرورت به شرح بندهاي زير خود را به سازمان معرفي ننمايند، غايب محسوب ميشوند:
الف ـ دانش آموزان، دانشجويان و طلاب داخلي و خارج از کشور که حداکثر تا يک سال از تاريخ ترک، انصراف، اخراج و يا فراغت از تحصيل، خود را معرفي نکرده باشند.
تبصره ـ منظور از يک سال مهلت معرفي براي دانش آموزان، طلاب، دانشجويان و
فارغالتحصيلان، يک سال تحصيلي پس از فراغت است که از مهر ماه تا پايان شهريور سال بعد ادامه مييابد.
ب ـ کساني که قبل از سن مشموليت، ترک تحصيل، انصراف از تحصيل، اخراج و يا فارغالتحصيل شده و حداکثر تا شش ماه پس از ورود به (18) سال تمام خود را معرفي نکرده باشند.
پ ـ مشمولين وظيفه که در تاريخهاي تعيين شده براي اعزام به خدمت حضور نيابند.
ت ـ مشمولين وظيفه که داراي برگ معافيت موقت بوده و ظرف يک ماه پس از اتمام معافيت موقت براي رسيدگي مجدد خود را به سازمان معرفي ننمايند.
ث ـ متعهدين خدمت موضوع بند (ب) ماده (66) قانون و همچنين کارکنان پايور و پيماني نيروهاي مسلح موضوع مواد (13)، (14) و (15) قانون که قبل از اتمام تعهد به هر علت از خدمت رها ميشوند، حداكثر تا شش ماه پس از رهايي از خدمت، خود را (جهت رسيدگي به وضعيت) معرفي نكرده باشند.
ج ـ اتباع خارجي که پس از تحصيل تابعيت ايراني، حداکثر تا شش ماه خود را معرفي نکرده باشند.
چ ـ مشمولين وظيفه که فاقد شناسنامه بوده و حداکثر تا شش ماه پس از صدور شناسنامه خود را معرفي نکرده باشند.
ح ـ زندانياني که قبل از ورود به غيبت زنداني شده و حداکثر تا شش ماه پس از آزادي از زندان خود را معرفي نکرده باشند.
خ ـ فرزندان مأموران ثابت دولت مقيم خارج از کشور که برابر مقررات به همراه خانواده در خارج از کشور اقامت دارند مشروط به آن که فاقد معافيت تحصيلي باشند اگر ظرف شش ماه پس از خاتمه مأموريت پدر يا مادر، خود را معرفي نکرده باشند.
ماده3ـ
مدارک مربوط جهت تعيين وضعيت مشمولين وظيفه به شرح زير است:
الف ـ کارت پايان خدمت دوره ضرورت
ب ـ کارت معافيت دايم از خدمت دوره ضرورت
پ ـ کارت معافيت موقت در مدت اعتبار آن
ت ـ گواهي اشتغال به تحصيل در مدت اعتبار آن
ث ـ گواهي صادره از نيروهاي مسلح مبني بر اشتغال به خدمت کارکنان وظيفه در نيروهاي مذکور
ج ـ گواهي اشتغال به خدمت متعهدين خدمت در دستگاههاي مشمول صادره از سوي دستگاههاي مربوط
چ ـ برگه آماده به خدمت بدون غيبت در مدت اعتبار آن
ح ـ گواهيهاي صادره از سوي سازمان در چارچوب مقررات اين آييننامه
خ ـ شناسنامه براي مشمولاني كه سن آنان در زمان صلح از پنجاه سال تمام بيشتر باشد.
د ـ گواهي صادره از نيروهاي مسلح مبني بر استخدام در نيروهاي مذكور
ماده4ـ
نحوه شناسايي مشمولين غايب به شرح زير است:
الف ـ بررسي مدارک موضوع ماده (3) اين آييننامه
ب ـ بررسي از طريق سامانه جامع سازمان
پ ـ بررسي وضعيت مشمولين در هنگام ارايه خدمات به آنان از سوي دستگاههاي مشمول
ت ـ کسب اطلاع از ساير منابع
ماده5 ـ
مأموران انتظامي محل موظفند نسبت به شناسايي مشمولين غايب بر اساس ماده (3) اين آييننامه اقدام نمايند.
ماده6 ـ
سازمان و دستگاههاي مشمول موظفند ترتيبي اتخاذ نمايند تا استعلامهاي مورد نياز به صورت الکترونيک و رايگان انجام شود.
ماده7ـ
وزارت آموزش و پرورش، دانشگاهها، موسسات آموزش عالي کشور و حوزههاي علميه موظفند مشخصات کامل و نشاني و رشته و مقطع تحصيلي دانش آموزان، دانشجويان و طلاب علوم ديني مشمول وظيفه را که ترک تحصيل، انصراف، اخراج و يا فراغت از تحصيل نمودهاند، ظرف سه ماه اعلام نمايند.
ماده8 ـ
در اماکني که تعقيب و دستگيري مشمولين غايب فراري نياز به مجوز قضايي دارد، نيروي انتظامي پس از اخذ مجوز قضايي لازم نسبت به دستگيري اقدام مينمايد.
ماده9ـ
سازمان موظف است پس از دستگيري مشمولين وظيفه غايب و فراري، ابتدا آنان را به مراجع قضايي ذيصلاح جهت صدور قرار لازم معرفي و سپس به وضعيت آنان رسيدگي نمايد و در صورت سلامت جسماني و بلامانع بودن انجام خدمت در سير مراحل اعزام به خدمت قرار گيرند.
ماده10ـ
مشمولين وظيفه از تاريخ اعزام از سوي واحدهاي وظيفه عمومي به عنوان کارکنان وظيفه يگان خدمتي تعيين شده محسوب ميشوند.
ماده11ـ
سازمان موظف است به وضعيت مشمولين وظيفه غايب موضوع بند (1) ماده (58) قانون پس از دستگيري در اسرع وقت رسيدگي و در صورتي که قادر به خدمت تشخيص داده شوند، آنان را در برنامه اولين دوره، اعزام نمايد.
ماده12ـ
مراکز درماني و بيمارستانهاي نيروهاي مسلح موظفند نسبت به معاينه اوليه مشمولان غايب و فراري دستگير شده يا معرفي شده از سوي سازمان اقدام نمايند.
تبصره ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي نسبت به تأمين واکسن مورد نياز همكاري لازم را با سازمان مينمايد.
ماده13ـ
دستگاههاي مشمول موظفند در اجراي اين آييننامه همکاري لازم را با سازمان به عمل آورند.
معاون اول رئيسجمهور ـ اسحاق جهانگيري